ගැරී කිල්ඩෝල්: පරිගණක විප්ලවයේ නොපෙනෙන පුරෝගාමියා 🤩

අප අද භාවිත කරන පරිගණක, ස්මාර්ට්ෆෝන් සහ ටැබ්ලට් පරිගණක ක්‍රියාත්මක වන්නේ මෙහෙයුම් පද්ධති (Operating Systems) හරහායි. Windows, macOS, Android, iOS වැනි නම් අපට නුහුරු නැත. නමුත් මෙම දැවැන්ත පද්ධතිවලට මූලික අඩිතාලම දැමූ, එහෙත් ඉතිහාසයේ එතරම් කතාබහට ලක් නොවූ වීරයන් සිටින බව ඔබ දන්නවාද? 🤩 අද Online Thaksalawa අප කතා කරන්නේ එවන් එක් අතිශය වැදගත් චරිතයක් පිළිබඳවයි – ඒ, පුද්ගලික පරිගණක විප්ලවයේ නොපෙනෙන පුරෝගාමියෙකු වන ගැරී කිල්ඩෝල් (Gary Kildall) ගැනය. ඔහුගේ දායකත්වය නොතිබෙන්නට, අද අප දකින පරිගණක ලෝකය බොහෝ සෙයින් වෙනස් වීමට ඉඩ තිබුණි. 💡

ගැරී කිල්ඩෝල්ගේ මුල් ජීවිතය හා අධ්‍යාපනය

ගැරී ආර්ලන් කිල්ඩෝල් 1942 දී ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ වොෂින්ටන් ප්‍රාන්තයේ සියැටල් නගරයේ උපත ලැබීය. කුඩා කල සිටම ගණිතයට හා තාක්ෂණයට දැක්වූ සුවිශේෂී දක්ෂතා නිසා ඔහුට පරිගණක ලෝකයට පිවිසීම අහම්බයක් නොවීය. වොෂින්ටන් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ගණිතය පිළිබඳ උපාධියක් ලබාගත් ඔහු, පසුව පරිගණක විද්‍යාව පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධියක් ද සම්පූර්ණ කළේය. ඔහුගේ මූලික පර්යේෂණ ක්ෂේත්‍රය වූයේ පරිගණක භාෂා සහ දත්ත ගබඩා පද්ධතියි. Online Thaksalawa විශ්වාස කරන්නේ මෙවැනි චරිත අධ්‍යාපනයට හොඳ ආදර්ශයක් බවයි.

CP/M මෙහෙයුම් පද්ධතියේ උපත

1970 දශකයේ මුල් භාගයේදී, පුද්ගලික පරිගණක බිහිවෙමින් තිබූ යුගයක, සෑම පරිගණක නිෂ්පාදකයෙක්ම තමන්ගේම මෙහෙයුම් පද්ධතියක් සංවර්ධනය කළේය. මෙහි ප්‍රතිඵලය වූයේ එක් පරිගණකයකට ලියන ලද මෘදුකාංග තවත් පරිගණකයක ක්‍රියාත්මක නොවීමයි. මෙය මෘදුකාංග සංවර්ධකයන්ට මෙන්ම පරිශීලකයන්ට ද දැඩි ගැටලුවක් විය. ගැරී කිල්ඩෝල් මෙම ගැටලුවට විසඳුමක් ලෙස, විවිධ පරිගණක දෘඪාංග (hardware) මත ක්‍රියා කළ හැකි පොදු මෙහෙයුම් පද්ධතියක් නිර්මාණය කිරීමේ අභියෝගය භාර ගත්තේය.

ඔහුගේ වෙහෙස මහන්සියේ ප්‍රතිඵලය වූයේ 1974 දී නිකුත් කරන ලද "Control Program for Microcomputers" හෙවත් "CP/M" යි. 💎 CP/M යනු 8-bit Intel 8080/8085 සහ Zilog Z80 මයික්‍රොප්‍රොසෙසර මත පදනම් වූ පුද්ගලික පරිගණක සඳහා නිර්මාණය කරන ලද පළමු ප්‍රමිතියක් බවට පත් වූ මෙහෙයුම් පද්ධතියයි. එහි ඇති සුවිශේෂත්වය වූයේ, එය "BIOS" (Basic Input/Output System) නමින් හැඳින්වෙන කොටසක් හරහා විවිධ දෘඪාංගවලට පහසුවෙන් අනුවර්තනය වීමේ හැකියාව තිබීමයි. මෙය මෘදුකාංග සංවර්ධකයන්ට එක් වරක් මෘදුකාංගයක් ලියා, එය CP/M ධාවනය වන ඕනෑම පරිගණකයකට යෙදවීමට ඉඩ සැලසීය. 🚀

IBM සමග අහිමි වූ ඓතිහාසික අවස්ථාව

CP/M හි සාර්ථකත්වය කෙතරම්ද යත්, 1970 දශකයේ අගභාගය වන විට, එය පුද්ගලික පරිගණක සඳහා වන ප්‍රමුඛතම මෙහෙයුම් පද්ධතිය බවට පත්විය. දහස් ගණනක් වූ මෘදුකාංග CP/M මත ක්‍රියාත්මක විය. මේ අතරතුර, පරිගණක ලෝකයට පිවිසීමට සැලසුම් කරමින් සිටි IBM සමාගම, තම පළමු පුද්ගලික පරිගණකය (IBM PC) සඳහා මෙහෙයුම් පද්ධතියක් සොයමින් සිටියේය.

1980 වසරේදී, IBM නියෝජිතයන් ගැරී කිල්ඩෝල්ගේ සමාගම වන Digital Research Inc. (DRI) වෙත පැමිණියේ CP/M බලපත්‍රයක් ලබාගැනීමේ අරමුණෙනි. කෙසේ වෙතත්, මෙම හමුවීම පරිගණක ඉතිහාසයේ සන්ධිස්ථානයක් බවට පත්විය. විවිධ වාර්තා වලට අනුව, කිල්ඩෝල් එම අවස්ථාවේදී ව්‍යාපාරික හමුවකට සහභාගී වීමට නොහැකි තත්ත්වයක සිටි අතර, ඔහුගේ බිරිඳ සහ ව්‍යාපාරික හවුල්කාරිය වූ ඩොරති කිල්ඩෝල් (Dorothy Kildall) IBM නියෝජිතයන් හමුවිය. ගිවිසුමේ රහස්‍යභාවය (NDA) පිළිබඳ ගැටලු සහ මිල පිළිබඳ එකඟ නොවීම් හේතුවෙන් සාකච්ඡා බිඳ වැටුණි. 😔

IBM සමාගම පසුව Microsoft වෙත යොමු වූ අතර, බිල් ගේට්ස් (Bill Gates) විසින් Seattle Computer Products වෙතින් $50,000 කට "86-DOS" (පසුව MS-DOS ලෙස හැඳින්වූ) නම් මෙහෙයුම් පද්ධතියක් මිලදී ගෙන, එය IBM වෙත බලපත්‍රගත කළේය. ඉතිහාසයේ ලොකුම ව්‍යාපාරික අවස්ථාවක් ගැරී කිල්ඩෝල්ට අහිමි විය. MS-DOS IBM PC සමඟ දැවැන්ත සාර්ථකත්වයක් ලබාගත් අතර, Microsoft ලෝකයේ ප්‍රමුඛතම මෘදුකාංග සමාගම බවට පත්විය. 🌍

නවෝත්පාදනය අඛණ්ඩව

මෙම දැවැන්ත පසුබෑම නොතකා, ගැරී කිල්ඩෝල් නවෝත්පාදනයන්ගෙන් බැහැර වූයේ නැත. ඔහු CP/M හි වැඩිදියුණු කළ සංස්කරණ මෙන්ම, Macintosh පරිගණකවලට තරමක් සමාන වූ, රූපමය පරිශීලක අතුරුමුහුණතක් (Graphical User Interface - GUI) සහිත "GEM" (Graphical Environment Manager) වැනි නව නිෂ්පාදන ද සංවර්ධනය කළේය. GEM, 1980 දශකයේ මැද භාගයේදී Atari ST සහ Amiga වැනි පරිගණකවල ජනප්‍රිය විය. Online Thaksalawa මේවා Technology ඉතිහාසයේ වැදගත් සන්ධිස්ථාන ලෙස දකියි.

කිල්ඩෝල්ගේ නොමැකෙන උරුමය

කිල්ඩෝල්ගේ දායකත්වය හුදෙක් මෙහෙයුම් පද්ධතිවලට පමණක් සීමා නොවීය. ඔහු පළමු මයික්‍රොප්‍රොසෙසර සඳහා වූ ක්‍රමලේඛන භාෂාවක් (PL/M), පළමු BIOS සංකල්පය, සහ CD-ROM තාක්ෂණය සඳහා මුල් අඩිතාලම දැමූ අයෙකි. 🔬 ඔහුගේ දැක්ම වූයේ මෘදුකාංග දෘඪාංගවලින් ස්වාධීන විය යුතු බවත්, පරිශීලකයන්ට භාවිත කිරීමට පහසු විය යුතු බවත්ය. අද අප භුක්ති විඳින බොහෝ පරිගණක තාක්ෂණයන්හි මුල් බීජ ඔහු විසින් වපුරන ලදී. 💡

ඔහුගේ ජීවිතය 1994 දී ඛේදජනක ලෙස අවසන් වුවද, ගැරී කිල්ඩෝල්ගේ උරුමය අදටත් පරිගණක විද්‍යා ක්ෂේත්‍රය තුළ ජීවමානයි. ඔහු "පරිගණක ලෝකයේ නොපෙනෙන වීරයෙකු" ලෙස හැඳින්විය හැක. ඔහුගේ කතාව අපට මතක් කර දෙන්නේ, තාක්ෂණික දියුණුව යනු සුප්‍රසිද්ධ නම් කිහිපයකට පමණක් සීමා වූ දෙයක් නොව, බොහෝ දෙනෙකුගේ නොපෙනෙන කැපවීම් සහ අසාමාන්‍ය දක්ෂතා වල ප්‍රතිඵලයක් බවයි. 🥳

නිගමනය සහ අනාගතය

ගැරී කිල්ඩෝල්ගේ කතාව යනු නවෝත්පාදනයේ, අවස්ථාවන්හි, සහ සමහර විට අවාසනාවේ කතාවකි. ඔහු IBM ගිවිසුම අහිමි කරගත්තද, ඔහුගේ දායකත්වය නූතන පරිගණකකරණයේ මූලික පදනම් තැනීමට අත්‍යාවශ්‍ය විය. CP/M, PL/M, GEM වැනි ඔහුගේ නිර්මාණ, පරිගණක ලෝකයේ අනාගතය හැඩගැස්වීමට සෘජුවම බලපෑවේය. 🤩 අද අප භාවිතා කරන සෑම මෙහෙයුම් පද්ධතියකම, සෑම මෘදුකාංගයකම පාහේ, ගැරී කිල්ඩෝල් වැනි පුරෝගාමීන්ගේ දැක්ම සහ වෙහෙස මහන්සිය සැඟවී ඇත.

මෙවැනි නොපෙනෙන වීරයන් පිළිබඳව Online Thaksalawa දැනුවත් වීම, අපට තාක්ෂණයේ සැබෑ ඉතිහාසය අවබෝධ කර ගැනීමටත්, අනාගත නවෝත්පාදකයන්ට ආශ්වාදයක් ලබා දීමටත් උපකාරී වේ. 🚀 තාක්ෂණික ලෝකයේ සැඟවුණු මැණික් සොයා යෑමට ඔබත් පෙළඹෙනු ඇතැයි අපි විශ්වාස කරමු.

මෙම ලිපිය ඔබට ප්‍රයෝජනවත් නම්, අදහස් දැක්වීමක් කර, Online Thaksalawa පිටුවට Like එකක් දමා, ඔබගේ මිතුරන් අතර බෙදා ගැනීමට අමතක කරන්න එපා! 🚀